Kawa a zdrowie – co na to nauka?
Pierwszy i ostatni kwartał roku charakteryzują się największą liczbą zachorowań. Wpływ na to ma wiele czynników, które w dużym stopniu są zależne od naszego stylu życia i higieny. Kiedy dopadają nas infekcje, często zadajemy sobie pytania: Czy w takich dniach picie kawy nam szkodzi czy pomaga? Czy kawa wypłukuje magnez? Jest lekarstwem czy trucizną? Na te pytania można odpowiedzieć słowami Paracelsusa (z łac. Phillippus Aureolus Theophrastus Bombastus von Hohenheim; 1493–1541), niemieckiego lekarza, alchemika i przyrodnika.
Wszystko jest trucizną i nic nie jest trucizną, bo tylko dawka czyni truciznę.
Omnia sunt venena, nihil est sine veneno. Sola dosis facit venenum. (łac)
Jest dobrze, czy źle?
O kawie zdania są podzielone, a ich liczba rośnie wraz z nowymi odkryciami. Dlatego warto wnikliwie przyjrzeć się badaniom, które intensywnie badają wpływ kawy na zdrowie. Umiarkowane spożywanie kawy na co dzień potrafi pozytywnie wpływać na układ odpornościowy oraz funkcjonowanie poszczególnych narządów wewnętrznych. Pomaga w oczyszczaniu organizmu i poprawia jego funkcje, co może zmniejszyć ryzyko wielu schorzeń.
Pamiętajmy, że jesteśmy tym, co jemy i pijemy. Im wyższa jakość produktu, tym korzystniejszy wpływ na nasze zdrowie. Dlatego zalecamy, aby do przygotowania ulubionego napoju stosować wysokiej jakości ziarna, świeżo palone, mielone tuż przed zaparzeniem. Tylko wtedy kawa może w pełni wykorzystać swoje walory zdrowotne.
Filiżanka kawy gdy jesteśmy przeziębieni, tak czy nie?
Podczas przeziębień ciężko znaleźć energię do działania. Kawa może pomóc w rozpoczęciu dnia, szczególnie w trudnych chwilach. Czarny napar jest bogaty w antyoksydanty, które wspierają walkę z zapaleniem i poprawiają działanie układu immunologicznego.
Jedna lub dwie filiżanki kawy w dniu choroby mogą wesprzeć organizm w walce z infekcją. Badania pokazują, że kawa poprawia koncentrację także w czasie gorszego samopoczucia. Należy być ostrożnym, ponieważ nadmiar kawy w chorobie może opóźnić powrót do zdrowia. Pamiętaj także o regularnym piciu wody, aby uniknąć odwodnienia, co również jest kluczowym elementem wyzdrowienia.
Wartości odżywcze i właściwości kawy.
Projekt o nazwie Positively Coffee Programme, prowadzony przez ICO (Międzynarodowa Organizacja Kawy) we współpracy z Instytutem Informacji Naukowej o Kawie, potwierdza, że umiarkowane picie kawy jest bezpieczne i nie stanowi zagrożenia dla zdrowia. Zawarte w kawie składniki wspierają wiele pozytywnych procesów zachodzących w organizmie i mogą zapobiegać rozwojowi niektórych rodzajów nowotworów.
Od II połowy XX wieku wiadomo już, że kawa zawiera nie tylko kofeinę, ale także setki innych substancji chemicznych. Do tej pory odkryto ponad 700 związków, takich jak węglowodany, tłuszcze, proteiny, alkaloidy (kofeina) i minerały. Wartości te różnią się w zależności od typu ziarna, jego obróbki oraz pochodzenia. To wszystko wpływa na ostateczny skład naparu.
Sposób uprawy, gleba, klimat – te czynniki również mają ogromne znaczenie. Nadużywanie kofeiny może prowadzić do uzależnienia i niesprzyjających objawów, jak rozdrażnienie czy bezsenność. Kofeina nie jest polecana osobom cierpiącym na zaburzenia psychiczne oraz kobietom w ciąży. Ograniczone spożycie kofeiny w tej sytuacji to rozsądne podejście.
Ile kawy dziennie powinno się wypijać?
Zdaniem mgr dietetyk Sandry Ataniel, prozdrowotne korzyści kawy są zauważalne przy spożyciu ok. 300-400 mg kofeiny dziennie, co odpowiada około pięciu filiżankom o pojemności 125 ml. Polecamy kawę z ziaren Arabica, która zawiera o 50% kofeiny mniej niż Robusta, a jednocześnie oferuje bogatszy smak.
Dodatkowo, polifenole zawarte w kawie mają działanie przeciwnowotworowe oraz mogą hamować powstawanie blaszki miażdżycowej, posiadając także właściwości przeciwzapalne. W granicach zdrowego rozsądku, regularne picie 2-3 filiżanek kawy dziennie może wspierać ukrwienie organizmu i zmniejszać ryzyko bólów głowy związanych z migreną.
Kofeina wspomaga spalanie tłuszczy, co czyni ją wsparciem w kuracjach odchudzających. Kawa jest również często stosowana w kosmetykach poprawiających sylwetkę. W badaniach Framingham stwierdzono, że picie jednej filiżanki kawy dziennie wpływa na zwiększenie ryzyka złamań w obrębie stawów biodrowych.
Mimo to, kawa obniża ryzyko wystąpienia cukrzycy typu 2 oraz zmniejsza ryzyko choroby Parkinsona. Co więcej, może również przeciwdziałać próchnicy dzięki obecności garbników, które wspierają zdrowie jamy ustnej.
Wszystko z umiarem, a będzie ci dane.
Nie zapominajmy o umiarze w spożyciu kawy. Nadmiar, czyli powyżej 750 mg kofeiny dziennie, może prowadzić do bólu głowy, rozdrażnienia i rozkojarzenia. Warto pamiętać, że nadmiar kawy wypłukuje z organizmu ważne witaminy.
Osoby z nadciśnieniem tętniczym i po 65. roku życia powinny szczególnie unikać nadmiaru kawy. Dla tych, którzy kochają smak kawy, a muszą redukować kofeinę, istnieją alternatywy. Kawa bezkofeinowa, pozbawiona kofeiny nawet w 99,9%, zachowuje swój smak dzięki nowoczesnym technologiom, które wykorzystują czas i wodę.
Źródło „Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 2012, Tom 18, Nr 1”, Wioletta Żukiewicz-Sobczak, Ewelina Krasowska, Paweł Sobczak, Andrzej Horoch, Andrzej Wojtyła, Jacek Piątek. Wpływ spożycia kawy na organizm człowieka.
Piśmiennictwo: 1. Kosicka T, Kara-Perz H, Głuszek J. Kawa – zagrożenie czy ochrona. Przew Lek. 2004; 9: 78-83. 2. Sargeant S. Kawowe panaceum. Przegl Gastronomiczny 2005; 2: 29. 3. Wasilewski D. Kawowy test. Przegl Gastronomiczny. 2004; 3: 44. 4. Holmes R, Goodman HO, Assimos DG. Contribution of dietary oxalate to urinary oxalate excretion. Kidney Int. 2001; 59: 270–276. 5. Zheng G, Sayam K, Okubo T, Juneja LR, Oguni I. Anti-obesity effects of three major components of green tea, catechins, caffeine and theanine, in mice. In Vivo 2004;18:55-62. 6. Cheung WT, Lee CM, Ng TB. Potentiation of the antioipolytic effect of 2-chloroadenosine after chronic caffeine treatment. Pharmacology. 1988; 36: 331-9. 7. Muroyama K, Murosaki S, Yamamoto Y, Odaka H, Chung HC, Miyoshi M. Anti-obesity effects of a mixture of thiamin, arginine, caffeine, and citric acid in non-insulin dependent diabetic KK mice. Nutr Sci Vitaminol. (Tokyo) 2003; 49: 56-63. 8. Greenberg JA, Owen DR, Geliebter A. Decaffeinated Coffee and Glucose. 9. Kiel DP, Felson DT, Hannan MT, et al. Caffeine and the risk of hip fracture: the Framingham Study. Am J Epidemiol. 1990; 132: 675-84. 10. Ragonese P, Salemi P, Morgante L, et al. A case-control study on cigarette, alcohol, and coffee consumption preceding Parkinson’s disease. Neuroepidemiology. 2003; 22(5): 297-304. 11. Tan EK, Tan C, Fook-Chong SM, et al. Dose-dependent protective effect of coffee, tea, and smoking in Parkinson’s disease: a study in ethnic Chinese. J Neurol Sci. 2003; 216(1): 163-7. Źródło: Przemysław Mastalerz, Ekologiczne kłamstwa ekowojowników, Wydawnictwo Chemiczne, 2012, s. 28
Brandan Augustin, 27.03.2020
Tu znajdziesz oryginalny artykuł